گرد و غبار ریز موجود در هوا ممکن است نقش مهمی در انقراض دایناسورها داشته باشد. اکثر مردم بر این باورند که حدود ۶۶ میلیون سال پیش، یک صخره فضایی عظیم به سواحل مکزیک برخورد کرد و باعث فجایع بسیاری شد که باعث مرگ بیشتر زندگی روی زمین، به ویژه دایناسورهای غیر پرنده شد.
با این حال، جزئیات دقیق چگونگی این اتفاق هنوز در حال بحث است. اکنون دانشمندان یک “جعبه سیاه” زمین شناسی را مطالعه کرده اند و دریافته اند که برخورد سیارک ابری از غبار ریز ایجاد کرده است. این غبار نور خورشید را مسدود کرد، زمین را خنک تر کرد، گیاهان را از فتوسنتز جلوگیری کرد و زنجیره غذایی را شکست.
اولین نشانه ها و نظریه ها
این ایده اولین بار در سال ۱۹۸۰ توسط زمین شناسانی پیشنهاد شد که اولین نشانه های برخورد بزرگ را پیدا کردند. اما در اوایل دهه ۲۰۰۰، آن را رد کردند زیرا نمونه‌های سنگ آن زمان غبار ریز کافی برای ایجاد زمستان جهانی نداشتند.
با این حال، بیشتر مطالعات قبلی بر اساس لایه های نازک رسوب از دوره کرتاسه-پالئوژن بود. (خاک زیادی برای حفاری وجود ندارد.)
این مطالعه جدید به بررسی ۴۰ نمونه رسوب از یک کانسار غنی تر به عمق ۱.۳ متر در تانیس، داکوتای شمالی پرداخت. این سایت در ۳۰۰۰ کیلومتری شمال دهانه سیارک Chicxulub قرار دارد، اما نشان می دهد که چگونه گرد و غبار، دوده و ذرات در سال های پس از برخورد پخش می شوند.
محققان با استفاده از لیزر دریافتند که غبار سیلیکات ریز در نمونه ها (۰.۸ تا ۸ میکرومتر) بیشتر از آنچه قبلاً فکر می کردند وجود دارد.
دانشمندان با استفاده از مدل‌های رایانه‌ای دریافتند که گرد و غبار ریز که هنگام برخورد سیارک با زمین و له کردن صخره زیرین به وجود می‌آید، مضرترین ذرات در میان ذراتی است که در طول برخورد با شهاب‌سنگ ۱۰ تا ۱۵ کیلومتری منتشر می‌شود.
آنها دریافتند که وجود گرد و غبار زیاد در هوا باعث تاریکی جهانی برای نزدیک به دو سال می شود و گیاهان نمی توانند فتوسنتز را انجام دهند. بدون گیاهان، کل زنجیره غذایی از بین می رود. شکارچیان برتر مانند Tyrannosaurus rex حیواناتی را شکار کردند که در رژیم غذایی خود به گیاهان متکی بودند.
به گفته محققان، این گرد و غبار ممکن است تا ۱۵ سال در هوا باقی بماند، که منجر به کاهش ۱۵ درجه سانتی گراد در دمای جهانی شده و با مسدود کردن نور خورشید باعث “تعطیلی فتوسنتزی برای تقریبا دو سال پس از برخورد” شود.
Chicxulub پایان جهان دایناسور ها؟
هنگامی که سیارک Chicxulub به زمین برخورد کرد، گرد و غبار، گوگرد تولید کرد و آتش سوزی هایی را آغاز کرد که دوده ایجاد کرد. با این حال، این مطالعه نشان می دهد که غبار سیلیکات ریز، نه ذرات گوگرد، عمدتا مسئول زمستان طولانی مدت بوده است.
دهانه Chicxulub از نام Chicxulub Pueblo، شهری در مرکز آن گرفته شده است. تقریباً ۳۵۰ مکان در سراسر جهان وجود دارد که زمین شناسان می توانند با بررسی لایه های رسوب، این دوره آشفته را مطالعه کنند.
محققان نوشتند: «ما دریافتیم که تاریکی جهانی و از دست دادن طولانی مدت در فعالیت فتوسنتزی سیاره تنها در سناریوی غبار سیلیکات، تا نزدیک به ۱.۷ سال (۶۲۰ روز) پس از برخورد رخ می دهد. این بازه زمانی طولانی، زیستگاه های خشکی و دریایی را به شدت به چالش می کشد.
حیوانات و گیاهانی که با تاریکی و سرما سازگاری نداشتند احتمالاً از بین می رفتند. گونه هایی با رژیم غذایی، زیستگاه و شیوه زندگی سازگار، شانس بیشتری برای زنده ماندن خواهند داشت.
برخورد سیارک Chicxulub همچنین باعث ایجاد یک مگا سونامی به ارتفاع ۱.۵ کیلومتر شد که به هر قاره برخورد کرد و باعث ایجاد فعالیت لرزه ای ۵۰۰۰۰ برابر قوی تر از زلزله سوماترا در سال ۲۰۰۴ شد.
سوالات
چه زمانی سیارک به زمین برخورد کرد که دایناسورها را کشت؟
۶۶ میلیون سال پیش
حدود ۶۶ میلیون سال پیش، یک سیارک بزرگ به عرض حدود ۶ مایل به زمین برخورد کرد و باعث انقراض دایناسورها شد. شواهد جدید نشان می دهد که این ضربه همچنین باعث ایجاد یک “مگا زمین لرزه” طولانی مدت شده است که هفته ها تا ماه ها ادامه دارد.
سیارکی که دایناسورها را کشت به کجا برخورد کرد؟
دهانه Chicxulub
محل برخورد، معروف به دهانه Chicxulub، در مکزیک در شبه جزیره یوکاتان است. این سیارک که عرض آن بین ۱۰ تا ۱۵ کیلومتر تخمین زده می شود، دهانه ای بسیار بزرگتر به قطر ۱۵۰ کیلومتر ایجاد کرد که آن را به دومین دهانه بزرگ روی زمین تبدیل کرد.
در واقع چه چیزی دایناسورها را کشت؟
علت دقیق این رویداد فاجعه بار هنوز بین دانشمندان مورد بحث است. مظنون اصلی برخورد یک سیارک است. فوران های آتشفشانی که باعث تغییرات آب و هوایی قابل توجهی می شوند ممکن است نقش داشته باشند، همراه با تغییرات تدریجی در آب و هوای زمین در طی میلیون ها سال.
آیا Chicxulub دوباره به زمین برخورد خواهد کرد؟
احتمال برخورد یک سیارک به اندازه Chicxulub (در عرض ۵ تا ۱۵ کیلومتر) با زمین بسیار کم است و هر ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون سال یک بار اتفاق می افتد. بسیار بعید است اما غیرممکن نیست.
آیا انسان ها از سیارکی که دایناسورها را کشتند جان سالم به در بردند؟
تجزیه و تحلیل عمیق سوابق فسیلی نشان می دهد که پستانداران جفتی، از جمله انسان، سگ و خفاش، در دوره کرتاسه به وجود آمده اند. این پستانداران برای مدت کوتاهی قبل از انقراض دایناسورها با دایناسورها همزیستی کردند.
تعاریف
برخورد سیارک:
برخورد بین زمین و یک سیارک، مانند برخورد ۶۶ میلیون سال پیش که منجر به انقراض دایناسورها شد.
دهانه Chicxulub:
دهانه بزرگی در مکزیک در شبه جزیره یوکاتان که در اثر برخورد یک سیارک عظیم به وجود آمده است.
رویداد انقراض:
کاهش قابل توجه و گسترده در فراوانی و تنوع حیات روی زمین که اغلب با رویدادهای فاجعه آمیز همراه است.
مگازلزله:
زلزله بسیار قدرتمندی که برای مدت طولانی ادامه دارد و خسارات گسترده و شدیدی ایجاد می کند.
دوره کرتاسه-پالئوژن:
دوره زمانی زمین شناسی که تقریباً ۷۹ میلیون تا ۶۶ میلیون سال پیش را شامل می شود که با تغییرات قابل توجهی در آب و هوای زمین و انقراض دایناسورها مشخص شده است.
گرد و غبار سیلیکات:
ذرات ریز متشکل از مواد معدنی سیلیکات، که اغلب با پیامدهای برخورد سیارک همراه است.
خاموش شدن فتوسنتز:
توقف فرآیندی که در آن گیاهان نور خورشید را به انرژی تبدیل می کنند که اغلب در اثر عوامل محیطی مانند کمبود نور خورشید ایجاد می شود.
فوران های آتشفشانی:
انتشار ماگما، خاکستر و گازهای آتشفشانی که به طور بالقوه باعث تغییرات آب و هوایی قابل توجهی می شود.
پستانداران جفتی:
پستاندارانی که فرزندان نسبتاً توسعه یافته به دنیا می آورند و آنها را از طریق جفت تغذیه می کنند.
احتمال تاثیر:
احتمال برخورد یک سیارک با اندازه خاص با زمین.
